Jip Smit, Imke Smit e.a.
De avond is ongemak
Datum & tijd
Locatie
Prijzen
Naar de gelijknamige bestseller van literaire sensatie Marieke Lucas Rijneveld.
Het beklemmende ‘De avond is ongemak’, naar het veelgeprezen debuut van Lucas Rijneveld, is voor het eerst in het theater te zien. Door de ogen van jongste zus Jas, gespeeld door Jip Smit, zien we hoe een streng gereformeerd boerengezin wordt ontwricht door de plotselinge dood van hun zoon. De ouders zijn verlamd door verdriet en merken niet dat hun dochter langzaam ontspoort. Zwevend in het niemandsland tussen kindertijd en volwassenheid, neemt Jas je mee in haar hoofd. Je bent getuige van haar worstelingen en schuldgevoelens en van ontroerende gesprekken met haar overleden broer, die wordt gespeeld door Jips eigen tweelingzus Imke Smit.
‘De avond is ongemak’ is een verstikkend en schrijnend verhaal, opgeschreven in buitengewoon beeldrijk proza. Elke zin is een klein kunstwerkje. Jibbe Willems en regisseur Nina Spijkers, twee van de meest talentvolle theatermakers van dit moment, maken er een hartverscheurende en ontroerende voorstelling van over dood, rouw en schuldgevoel.
| Spel | Jip en Imke Smit, Aus Greidanus Jr., Xander van Vledder, Anne Lamsvelt en Paulien Foest |
| Regie | Nina Spijkers |
| Meer informatie | Interview Jip en Imke Smit – De avond is ongemak De hoofdrol in de nieuwe toneelvoorstelling De avond is ongemak is voor de tweeling Jip en Imke Smit: ‘De intieme band die we moeten spelen, is er al’ Hoe gaat een gezin om met groot verdriet? In de internationale bestseller van (Marieke) Lucas Rijneveld De avond is ongemak zien we door de ogen van de twaalfjarig Jas hoe een streng gereformeerd boerengezin ontwricht raakt door de dood van de oudste zoon. Op het toneel komt die broer weer tot leven, in de fantasie van Jas. Uniek in de voorstelling De avond is ongemak is dat Jas en haar overleden broer Matthies gespeeld worden door de tweeling Jip en Imke Smit. Niet eerder stonden de twee actrices samen op het toneel. Maar voor dit bijzondere verhaal met prachtige taal maakten zij graag een uitzondering. Imke (33, de jongste van de twee): “We zijn heel kritisch in wat we samen willen doen, omdat het snel een gimmick kan worden. Zo van: de een komt op en doet alsof ‘ie de ander is. Maar dit is totaal anders.” Jip (33, twintig minuten ouder dan Imke): “Ja, het concept van deze voorstelling is heel goed, vind ik. We zijn in de voorstelling in feite dezelfde persoon, namelijk Jas. Haar overleden broer is een soort afsplitsing van haar. Dus we spelen wel allebei een ander personage. Heel bijzonder.” Emotionele uitlaatklep De voorstelling volgt het boek van Rijneveld in grote lijnen. Maar waar in het boek Jas veel nadenkt en tegen zichzelf praat, verzon bewerker Jibbe Willems voor het toneelstuk een list: Jas fantaseert haar dode broer Matthies weer levend. Zodat ze met hem kan praten. Want door de dood van haar oudste broer is het boerengezin compleet de weg kwijt. De ouders kunnen niet omgaan met dit grote verlies en ze verwaarlozen de overgebleven kinderen. In een beeldrijke taal volg je de reis naar volwassenheid van Jas en de onontkoombare keuze die ze maakt. Fantasie en werkelijkheid raken verstrengeld. Imke: “Jas probeert de dood te begrijpen. De gesprekken met haar broer zijn een emotionele uitlaatklep.” Jip vult aan: “Omdat wij een tweeling zijn, verhouden we ons op een hele vertrouwelijke manier tot elkaar. We kennen elkaar natuurlijk door en door. De intieme band die we moeten spelen, is er al.” Zoeken naar liefde Voor Jip gaat de voorstelling vooral over het verwerken van rouw. Omgaan met de dood, met verlies en vooral de eenzaamheid daarvan. Jip: “De kinderen zoeken naar liefde. Ze willen gezien worden. We laten de donkere kanten van het leven zien en poetsen niks weg.” Het zou een zware avond kunnen worden, maar daar willen de twee juist voor waken. Jip: “De taal van (Marieke) Lucas Rijneveld is poëtisch, maar ook heel speels. Taalspeels, met mooie metaforen. Bijvoorbeeld het beeld dat een van de mannen die de koeien komt ruimen van Jas’ boerderij vanwege de MKZ-crisis even een roze koek staat te eten. Dat maakt het luchtig en concreet.” Elkaar vasthouden Wat hopen de twee dat het publiek meeneemt van De avond is ongemak? Imke: “Als we moeilijk kunnen praten over zoiets groots als de dood, misschien kunnen we dan beginnen met elkaar vasthouden? En doordat wij dit verhaal laten zien, vindt het publiek hopelijk troost. Jip is heel grappig, dus zij speelt Jas ook heel grappig. Je ontwikkelt een grote liefde voor dat meisje en je volgt hoe haar verbeelding eruitziet. Het is een fantasierijke, voorstelling over rouwverwerking, die luchtiger is dan je denkt.” |
| Website | http://www.bostheaterproducties.nl/ |